Bình Dương - Làng nghề Gốm Lái Thiêu

Cách TP HCM khoảng 17 km, dân làng Lái Thiêu từ lâu đã sống bằng nghề sản xuất gốm truyền thống. Nói đến gốm xứ miền Nam không thể không nói đến gốm Lái Thiêu. Làng gốm nổi tiếng với những sản phẩm gồm tinh tế, đậm chất Nam Bộ lại mang tính ứng dụng cao nằm tại tỉnh Bình Dương.

Gốm Lái Thiêu bắt đầu phát triển vào đầu thế kỷ XX, khi gốm Sài Gòn bắt đầu bước vào giai đoạn khó khăn, địa bàn sản xuất bị thu hẹp do đó một số lò gốm đã  chuyển ra khu vực ngoại vi lân cận. Từ đó hình thành trung gốm Lái Thiêu. Không giống những làng gốm khác, gốm Lái Thiêu đi sâu, tập trung sản xuất gốm gia dụng. Mặc dù sản xuất những đồ bình dân, thực dụng như vậy nhưng mỗi sản phẩm của gốm Lái Thiêu đều rất đặc trưng với nước men bóng và màu sắc mang chất hội họa rất đẹp mắt.

Các sản phẩm gốm của làng nghề tập trung vào đồ gia dụng (ảnh sưu tầm)

Để sản phẩm gốm đẹp đất phải được xay nhuyễn cho đ���n khi không còn gợn. Đất làm gốm phải mua từ Long An và thuê xe đưa về làm nguyên liệu. Đất xay nhuyễn được đổ vào khuôn và đem phơi nắng cho đến khi đông lại thành phẩm, rồi bóc ra gác lên sàn cho đến khi thật khô mới được đem nung. Để sản phẩm gốm đạt yêu cầu, người nghệ nhân phải làm việc cả những lúc trời nắng to.

Các sản phẩm có hoa văn đặc trưng cùng nước men bóng (ảnh minh họa)

Những sản phẩm làm ra được vận chuyển lên Sài Gòn và khu vực Chợ Lớn để tiêu thụ. Khoảng 10 năm trở lại đây, quá trình đô thị hóa đã đẩy người làng gốm phải đi làm thuê trong các nhà máy gốm sứ mọc lên ở đây hoặc chuyển sang buôn bán. Một vài gia đình nghệ nhân còn lưu giữ nghề tổ như kế sinh nhai với sản phẩm chủ yếu chính là heo đất.

Các sản phẩm gần gũi với đời sống hàng ngày của người dân (ảnh minh họa)

Ngày nay với sự phát triển của đời sống con người, quy mô làng gốm dần thu hẹp lại, không còn được như xưa. Gốm Lái Thiêu cũng từ đó mai một nhiều. Dẫu vậy, may mắn vẫn còn những người yêu nghề với nỗ lực giữ nghề truyền thống. Hiện nay tại Lái Thiêu còn một vài gia đình vẫn tiếp tục duy trì sản xuất với sản phẩm chủ yếu chính là heo đất và chậu, bình lớn. Mặc dù vậy, làng nghề vẫn là một nơi lưu giữ nét đẹp văn hóa của nghề gốm truyền thống Việt Nam một thời.