Mỹ, Trung hội đàm trong bất đồng

Hôm qua, ông Geithner đã có buổi thảo luận với Phó thủ tướng Trung Quốc Vương Kỳ Sơn tại thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông. Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh 2 nước vẫn đang mâu thuẫn sâu sắc về tỷ giá đồng nhân dân tệ (NDT). “Ông Geithner và ông Vương đã trao đổi quan điểm về quan hệ kinh tế Mỹ-Trung và việc chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh G20 sắp tới tại Seoul, Hàn Quốc”, AFP dẫn thông cáo từ Đại sứ quán Mỹ ở Trung Quốc cho hay. Thông cáo này không nói rõ chi tiết của cuộc gặp, nhưng giới quan sát cho rằng đồng NDT, những vụ kiện chống phá giá lẫn nhau và nguy cơ về một “cuộc chiến tiền tệ” là những chủ đề được thảo luận.

Trong thời gian qua, Washington liên tục chỉ trích Bắc Kinh kiềm giá NDT thấp hơn giá USD tới 40%, nhằm tạo lợi thế  cho các nhà xuất khẩu Trung Quốc. Từ tháng 6, Trung Quốc tuyên bố bắt đầu tăng giá NDT và áp dụng chính sách tỷ giá linh hoạt hơn, nhưng động thái này vẫn chưa làm Mỹ và EU hài lòng. Do đó, vấn đề tăng giá NDT luôn là chủ đề nóng trong các hội nghị thương mại và tài chính trên thế giới. Hồi giữa tháng này, ông Geithner đã trì hoãn phúc trình báo cáo về chính sách tiền tệ của Trung Quốc lên Quốc hội cho đến sau Hội nghị G20, dự kiến diễn ra tại Seoul vào ngày 11-12.11. Theo Reuters, việc trì hoãn này giúp ông Geithner có thời gian thuyết phục thêm các nước ủng hộ Mỹ trong việc kêu gọi Trung Quốc tăng giá NDT tại hội nghị sắp tới.

Ngoài ra, hôm 23.10, Bộ Thương mại Trung Quốc cũng tỏ ý phản đối phán quyết mới nhất của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về tranh chấp chống phá giá với Mỹ. Năm 2008, Bắc Kinh đâm đơn khiếu nại việc Washington áp thuế chống phá giá lên đến 25% đối với nhiều mặt hàng từ Trung Quốc như ống thép, ống nước và lốp xe. Theo AFP, WTO cho rằng Mỹ đã phạm luật trong 5 trường hợp. Tuy nhiên, tổ chức này bác khiếu nại của Trung Quốc trong ít nhất 12 trường hợp khác. Washington tuyên bố đây là “chiến thắng của công nhân và doanh nghiệp Mỹ”. 

Bên cạnh đó, chuyến thăm của Bộ trưởng Geithner diễn ra một ngày sau khi ông dự Hội nghị Bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương G20 tại Gyeongju, Hàn Quốc. Theo BBC, hội nghị đã cảnh báo về một “cuộc chiến tiền tệ” do mâu thuẫn về tỷ giá hối đoái, đặc biệt là vấn đề đồng NDT và lãi suất cơ bản thấp tại các nền kinh tế lớn. Giới quan sát đánh giá nếu không có biện pháp ứng phó kịp thời, thế giới có thể đối mặt với một cuộc chạy đua bảo hộ mậu dịch mới. Để ngăn chặn nguy cơ này, đại diện các bên cam kết thực hiện các chính sách nhằm giảm tình trạng mất cân bằng thương mại toàn cầu và tiến tới hệ thống tỷ giá hối đoái do thị trường quyết định, theo Reuters. Ngoài ra, hội nghị cũng đạt đồng thuận về cải cách Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF). Theo đó, các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển  sẽ được trao thêm quyền quyết định trong tổ chức này.

Văn Khoa